Azərbaycanın bank sektorunun inkişafı AİB-in diqqətini cəlb edib

Asiya İnkişaf Bankının (AİB) son hesabatına əsasən, Azərbaycan rəqəmsal texnologiyalar sahəsində həyata keçirilən bir sıra təşəbbüslər sayəsində maliyyə xidmətlərinə çıxışın genişləndirilməsində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edib.

FinFly-in AİB-ə istinadən verdiyi xəbərə görə, 2025-ci ilə qədər təxminən 3,85 milyon insan — yəni əhalinin təqribən üçdə biri — rəqəmsal ödəniş vasitələrindən istifadə edəcək.

Bu transformasiyanın əsas dayaq nöqtələrindən biri Azərbaycan Mərkəzi Bankının rəqəmsal ödənişlər strategiyası çərçivəsində yaradılmış Ani Ödənişlər Sistemi (AÖS) olmuşdur. Sözügedən platforma istifadəçilərə məsafədən bank hesabları açmaq, balans məlumatlarını əldə etmək, hesabları idarə etmək və bağlamaq imkanları təqdim edir və bu xidmətlər açıq bankçılıq prinsiplərinə əsaslanır. Hal-hazırda bu sistemə 19 bank, Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Xəzinədarlıq Agentliyi və milli poçt operatoru "Azərpoçt" qoşulub.

IPS-in əhatə dairəsinin genişləndirilməsi və yeni həllərin tətbiqi istiqamətində işlər aparılır. Bunlara "Tap To Phone" texnologiyası və məsafədən identifikasiya imkanı verən elektron biliklərin idarəetmə sistemi daxildir.

2017–2021-ci illər ərzində mobil bankçılıq əməliyyatlarının həcmi 14 dəfədən çox artmış, internet bankçılıq da dinamik inkişaf göstərmişdir. Bank sektorunda tokenizasiya texnologiyaları və virtual ödəniş kartları tətbiq olunmağa başlanıb. 2021-ci ildə dörd bank Apple Pay layihəsini işə salıb.

Həmin ildə "Əsas bank xidmətləri" təşəbbüsü həyata keçirilmiş, çərçivəsində vətəndaşlara ödənişsiz cari hesablar, ödəniş kartları və elektron xidmətlərə çıxış imkanları təqdim olunmuşdur. Bu proqram nəticəsində təqribən 1,5 milyon maliyyə sisteminə inteqrasiya olunmamış vətəndaş ilk dəfə bank xidmətlərinə qoşulub.

Maliyyə savadlılığının artırılması istiqamətində də mühüm addımlar atılmışdır. COVID-19 pandemiyası dövründə Azərbaycan Mərkəzi Bankı, Azərbaycan Banklar Assosiasiyası və beynəlxalq tərəfdaşlarla birlikdə rəqəmsal bank xidmətlərindən təhlükəsiz istifadə üzrə maarifləndirici video materiallar hazırlamışdır. Bundan əlavə, hökumət tərəfindən təsdiq olunmuş 3,5 milyard manat (2 milyard ABŞ dollarından çox) dəyərində antikrizis yardım paketi çərçivəsində 600 min vətəndaşa birdəfəlik yardım ödənilmişdir.

---